Nowe obowiązki dla sprzedawców w Unii Europejskiej !

GPSR stanowi fundamentalną zmianę w podejściu Unii Europejskiej do kwestii bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Wspólnoty. Rozporządzenie GPSR zastąpiło dotychczasową dyrektywę 2001/95/WE wprowadzając nowe, bardziej rygorystyczne wytyczne dostosowane do współczesnych standardów związanych z rozwojem technologii i handlu elektronicznego. Przepisy weszły w życie 13 grudnia 2024 roku.

Gruntowna przebudowa systemu

GPSR nie jest jedynie aktualizacją poprzednich przepisów, lecz gruntowną przebudową systemu. Nowe przepisy mają na celu dostosowanie ram prawnych do dynamicznie zmieniającego się rynku, w szczególności do rozwoju handlu elektronicznego, pojawienia się nowych technologii oraz globalizacji łańcuchów dostaw.

Rozporządzenie rozszerza obowiązki wszystkich podmiotów gospodarczych: producentów, importerów, dystrybutorów, a także – co istotne – dostawców internetowych platform handlowych. GPSR kładzie szczególny nacisk na bezpieczeństwo produktów sprzedawanych online oraz tych wykorzystujących nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja czy internet rzeczy (IoT). Wprowadza również wzmocnione mechanizmy ochrony konsumentów, w tym jaśniejsze zasady dotyczące wycofywania produktów z rynku i odzyskiwania ich od konsumentów.

W tym miejscu warto odnotować informację, że nowe przepisy mają zastosowanie na rynku konsumenckim (B2C). Transakcje odbywające się pomiędzy firmami (B2B) nie podlegają zapisom Rozporządzenia.

Jaki jest cel Rozporządzenia GPSR

Podstawowym celem Rozporządzenia GPSR jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego UE przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów. Rozporządzenie dąży do tego, aby na rynek unijny trafiały wyłącznie produkty bezpieczne, niezależnie od tego, czy są sprzedawane stacjonarnie, czy online. Ma to również na celu usprawnienie działania organów nadzoru rynku wobec produktów niebezpiecznych.

Zakres stosowania GPSR jest szeroki i obejmuje produkty wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku niezależnie od tego, czy są nowe, używane, naprawione czy odnowione.

Kogo dotyczy Rozporządzenie GPSR

1. Producent

Czyli każda osoba fizyczna lub prawna, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i sprzedaje go pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym.

2. Importer

Czyli każda osoba fizyczna lub prawna, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii Europejskiej i wprowadza do obrotu w UE produkt pochodzący z państwa trzeciego.

3. Dystrybutor

Czyli każda osoba fizyczna lub prawna w łańcuchu dostaw, niebędąca producentem ani importerem, a która udostępnia produkt na rynku.

Nowością jest też wprowadzenie instytucji „Osoby odpowiedzialnej” z adresem w Unii Europejskiej, jeśli producent znajduje się poza UE**.** Ma to szczególne znaczenie dla handlu z krajami trzecimi.

Rozporządzenie GPSR w sposób szczególny adresuje też wyzwania związane z bezpieczeństwem produktów w handlu elektronicznym, nakładając konkretne obowiązki zarówno na sprzedawców internetowych, jak i na dostawców internetowych platform handlowych.

Poniższa tabela podsumowuje kluczowe obowiązki poszczególnych podmiotów gospodarczych:

ObowiązekProducentImporterDystrybutorOsoba OdpowiedzialnaSprzedawca Online / Platforma
Zapewnienie bezpieczeństwa produktuProjektowanie i wytwarzanie produktów zgodnych z wymogami GPSRWeryfikacja zgodności produktu z wymogami bezpieczeństwa zgodnymi z GPSRDziałanie z należytą starannością w celu zapewnienia bezpieczeństwaWeryfikacja zgodności produktu z wymogami bezpieczeństwa zgodnymi z GPSRZapewnienie, że oferowane produkty są bezpieczne i spełniają wymogi GPSR (platformy – w ramach swoich kompetencji)
Dokumentacja technicznaSporządzenie i przechowywanie (10 lat)Przechowywanie kopii i zapewnienie dostępności (10 lat)Weryfikacja istnienia i przechowywanie dokumentacji
Oznakowanie produktu (identyfikacja, dane podmiotu)Umieszczenie numeru typu/partii/serii; swoich danych kontaktowychUmieszczenie swoich danych kontaktowych; weryfikacja oznakowania producentaWeryfikacja oznakowaniaUmieszczenie swoich danych kontaktowych (jeśli dotyczy)Zapewnienie widoczności danych producenta/osoby odpowiedzialnej w ofercie online
Instrukcje i informacje o bezpieczeństwieDołączenie w językach krajów UE, w których będą sprzedawane.Weryfikacja, czy produkty są odpowiednio oznakowane i posiadają instrukcje w językach krajów UE, w których będą sprzedawane.Weryfikacja, czy dołączone instrukcje są w odpowiednim językuZapewnienie widoczności ostrzeżeń i informacji o bezpieczeństwie w ofercie online
Warunki transportu i przechowywaniaZapewnienie, że produkty nie zagrażają bezpieczeństwuZapewnienie, że produkty nie zagrażają bezpieczeństwu
Działania korygujące (wycofanie, odzyskanie)Podjęcie działań; informowanie władz i innych podmiotówInformowanie producenta; podjęcie działań; informowanie władzInformowanie producenta/importera; współpraca przy działaniachWspółpraca z organami; informowanie o ryzykuUsuwanie ofert niebezpiecznych produktów; współpraca z władzami; informowanie konsumentów
Współpraca z organami nadzoruTakTakTakTakTak
Rejestr skarg / monitorowanieProwadzenie rejestru skarg; monitorowanie produktów
Obowiązki specyficzne dla sprzedaży onlinePrzekazanie informacji sprzedawcy onlinePrzekazanie informacji sprzedawcy onlinePrzekazanie informacji sprzedawcy onlineWyświetlanie wymaganych informacji w ofercie
Obowiązki specyficzne dla platformRejestracja w Safety Gate; wyznaczenie punktu kontaktowego; współpraca z organami; zawieszanie sprzedawców oferujących niebezpieczne produkty

Jakie produkty są wykluczone przez GPSR?

Istnieje katalog produktów wyłączonych spod zakresu GPSR, ponieważ ich bezpieczeństwo normują odrębne akty prawne. Należą do nich m.in.

  • produkty lecznicze (stosowane u ludzi i weterynaryjne),
  • żywność,
  • pasze,
  • środki ochrony roślin,
  • żywe rośliny i zwierzęta,
  • antyki
  • niektóre rodzaje sprzętu transportowego obsługiwanego przez usługodawcę.

Co grozi za nieprzestrzeganie GPSR?

Rozporządzenie GPSR nie mówi tego wprost, lecz zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia przepisów dotyczących skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji za naruszenie jego postanowień.

____________________

Źródło: Internet