Nowe obowiązki dla sprzedawców w Unii Europejskiej !
GPSR stanowi fundamentalną zmianę w podejściu Unii Europejskiej do kwestii bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Wspólnoty. Rozporządzenie GPSR zastąpiło dotychczasową dyrektywę 2001/95/WE wprowadzając nowe, bardziej rygorystyczne wytyczne dostosowane do współczesnych standardów związanych z rozwojem technologii i handlu elektronicznego. Przepisy weszły w życie 13 grudnia 2024 roku.
Gruntowna przebudowa systemu
GPSR nie jest jedynie aktualizacją poprzednich przepisów, lecz gruntowną przebudową systemu. Nowe przepisy mają na celu dostosowanie ram prawnych do dynamicznie zmieniającego się rynku, w szczególności do rozwoju handlu elektronicznego, pojawienia się nowych technologii oraz globalizacji łańcuchów dostaw.
Rozporządzenie rozszerza obowiązki wszystkich podmiotów gospodarczych: producentów, importerów, dystrybutorów, a także – co istotne – dostawców internetowych platform handlowych. GPSR kładzie szczególny nacisk na bezpieczeństwo produktów sprzedawanych online oraz tych wykorzystujących nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja czy internet rzeczy (IoT). Wprowadza również wzmocnione mechanizmy ochrony konsumentów, w tym jaśniejsze zasady dotyczące wycofywania produktów z rynku i odzyskiwania ich od konsumentów.
W tym miejscu warto odnotować informację, że nowe przepisy mają zastosowanie na rynku konsumenckim (B2C). Transakcje odbywające się pomiędzy firmami (B2B) nie podlegają zapisom Rozporządzenia.
Jaki jest cel Rozporządzenia GPSR
Podstawowym celem Rozporządzenia GPSR jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego UE przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów. Rozporządzenie dąży do tego, aby na rynek unijny trafiały wyłącznie produkty bezpieczne, niezależnie od tego, czy są sprzedawane stacjonarnie, czy online. Ma to również na celu usprawnienie działania organów nadzoru rynku wobec produktów niebezpiecznych.
Zakres stosowania GPSR jest szeroki i obejmuje produkty wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku niezależnie od tego, czy są nowe, używane, naprawione czy odnowione.
Kogo dotyczy Rozporządzenie GPSR
1. Producent
Czyli każda osoba fizyczna lub prawna, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i sprzedaje go pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym.
2. Importer
Czyli każda osoba fizyczna lub prawna, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii Europejskiej i wprowadza do obrotu w UE produkt pochodzący z państwa trzeciego.
3. Dystrybutor
Czyli każda osoba fizyczna lub prawna w łańcuchu dostaw, niebędąca producentem ani importerem, a która udostępnia produkt na rynku.
Nowością jest też wprowadzenie instytucji „Osoby odpowiedzialnej” z adresem w Unii Europejskiej, jeśli producent znajduje się poza UE**.** Ma to szczególne znaczenie dla handlu z krajami trzecimi.
Rozporządzenie GPSR w sposób szczególny adresuje też wyzwania związane z bezpieczeństwem produktów w handlu elektronicznym, nakładając konkretne obowiązki zarówno na sprzedawców internetowych, jak i na dostawców internetowych platform handlowych.
Poniższa tabela podsumowuje kluczowe obowiązki poszczególnych podmiotów gospodarczych:
Obowiązek | Producent | Importer | Dystrybutor | Osoba Odpowiedzialna | Sprzedawca Online / Platforma |
---|---|---|---|---|---|
Zapewnienie bezpieczeństwa produktu | Projektowanie i wytwarzanie produktów zgodnych z wymogami GPSR | Weryfikacja zgodności produktu z wymogami bezpieczeństwa zgodnymi z GPSR | Działanie z należytą starannością w celu zapewnienia bezpieczeństwa | Weryfikacja zgodności produktu z wymogami bezpieczeństwa zgodnymi z GPSR | Zapewnienie, że oferowane produkty są bezpieczne i spełniają wymogi GPSR (platformy – w ramach swoich kompetencji) |
Dokumentacja techniczna | Sporządzenie i przechowywanie (10 lat) | Przechowywanie kopii i zapewnienie dostępności (10 lat) | – | Weryfikacja istnienia i przechowywanie dokumentacji | – |
Oznakowanie produktu (identyfikacja, dane podmiotu) | Umieszczenie numeru typu/partii/serii; swoich danych kontaktowych | Umieszczenie swoich danych kontaktowych; weryfikacja oznakowania producenta | Weryfikacja oznakowania | Umieszczenie swoich danych kontaktowych (jeśli dotyczy) | Zapewnienie widoczności danych producenta/osoby odpowiedzialnej w ofercie online |
Instrukcje i informacje o bezpieczeństwie | Dołączenie w językach krajów UE, w których będą sprzedawane. | Weryfikacja, czy produkty są odpowiednio oznakowane i posiadają instrukcje w językach krajów UE, w których będą sprzedawane. | Weryfikacja, czy dołączone instrukcje są w odpowiednim języku | – | Zapewnienie widoczności ostrzeżeń i informacji o bezpieczeństwie w ofercie online |
Warunki transportu i przechowywania | – | Zapewnienie, że produkty nie zagrażają bezpieczeństwu | Zapewnienie, że produkty nie zagrażają bezpieczeństwu | – | – |
Działania korygujące (wycofanie, odzyskanie) | Podjęcie działań; informowanie władz i innych podmiotów | Informowanie producenta; podjęcie działań; informowanie władz | Informowanie producenta/importera; współpraca przy działaniach | Współpraca z organami; informowanie o ryzyku | Usuwanie ofert niebezpiecznych produktów; współpraca z władzami; informowanie konsumentów |
Współpraca z organami nadzoru | Tak | Tak | Tak | Tak | Tak |
Rejestr skarg / monitorowanie | Prowadzenie rejestru skarg; monitorowanie produktów | – | – | – | – |
Obowiązki specyficzne dla sprzedaży online | Przekazanie informacji sprzedawcy online | Przekazanie informacji sprzedawcy online | Przekazanie informacji sprzedawcy online | – | Wyświetlanie wymaganych informacji w ofercie |
Obowiązki specyficzne dla platform | – | – | – | – | Rejestracja w Safety Gate; wyznaczenie punktu kontaktowego; współpraca z organami; zawieszanie sprzedawców oferujących niebezpieczne produkty |
Jakie produkty są wykluczone przez GPSR?
Istnieje katalog produktów wyłączonych spod zakresu GPSR, ponieważ ich bezpieczeństwo normują odrębne akty prawne. Należą do nich m.in.
- produkty lecznicze (stosowane u ludzi i weterynaryjne),
- żywność,
- pasze,
- środki ochrony roślin,
- żywe rośliny i zwierzęta,
- antyki
- niektóre rodzaje sprzętu transportowego obsługiwanego przez usługodawcę.
Co grozi za nieprzestrzeganie GPSR?
Rozporządzenie GPSR nie mówi tego wprost, lecz zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia przepisów dotyczących skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji za naruszenie jego postanowień.
____________________
Źródło: Internet